Podczas nurkowania na wraku XVII-wiecznego okrętu Kronan, grupa nurków natrafiła na niezwykłe znalezisko. Zatopiona jednostka spoczywa w szwedzkiej części Morza Bałtyckiego.
Przeszukując pozostałości wraku XVII-wiecznego okrętu Kronan, zatopionego w 1676 roku, płetwonurkowie odnaleźli naczynie, w którym znajdował się… ser! A konkretniej rzecz ujmując, to dziwna masa, która po dokładniejszych oględzinach okazała się być serem.
Co w bałtyckich wrakach piszczy?
Wraki zatopione w szwedzkiej części Morza Bałtyckiego, swoją zawartością nie raz już zaskakiwały eksplorujących je nurków. Wystarczy przypomnieć historię szampana odnalezionego w okolicy Wysp Alandzkich, którego 11 butelek sprzedano za ponad 150 tys. USD, a należy pamiętać, że to tylko część z tego, co udało się wydobyć. Eksplorując wraki Bałtyku nurkowie natrafili również na inne, nieco mniej cenne trunki, jak piwo czy woda mineralna, która ostatecznie okazała się jednak posiadać procenty.
Teraz do grona produktów zastawiających stoły w minionych stuleciach dołączył ser. Według badających go ekspertów charakteryzuje się on zapachem drożdży i popularnego gatunku Roquefort.
Sądzimy, że jest to produkt mleczarski i w przeciwieństwie do pozostałych znalezisk, uważam jego woń za całkiem przyjemną. Czuć w niej życie – powiedział Lars Einarsson, kierujący eksploracją wraku Kronan
Po raz kolejny unikalność Morza Bałtyckiego i specyficzne warunki panujące pod wodą sprawiły, że na eksplorujących wrak nurków czekała prawdziwa kapsuła czasu. Niska temperatura, niewielkie zasolenie oraz znikomy dostęp światła słonecznego, służą jak widać nie tylko zachowaniu drewnianych wraków sprzed kilku stuleci, ale również ich ładunku, nawet tego organicznego, który nie miałby szans przetrwać w żadnych innych okolicznościach.
Długo leżakowany ser
Naczynie z substancją którą zakwalifikowano jako ser, zostało przekazane w ręce pracowników uniwersytetu rolniczego w Uppsali. Specjaliści pracujący na tej uczelni będą mieli teraz szansę wykazać się w tej nietypowej i ekhm pionierskiej dla branży mleczarskiej sytuacji.
W całej tej historii, oprócz głównego i wg relacji nurków bardzo esencjonalnego bohatera, warto również wspomnieć o samym wraku. Szwedzki okręt Kronan został zatopiony w pobliżu Olandii 1 czerwca 1676 roku. Jednostka mierząca 53 metry, była jedną z największych pływających wówczas po morzach. Kres jej żywota położyły połączone floty królestw Danii i Holandii. Wraz z okrętem zginęła prawie cała jego załoga, licząca sobie 800 marynarzy.
Wrak odnaleziono w 1980 r. i dzisiaj stanowi on największy projekt archeologów podwodnych, realizowany obecnie w Szwecji. W trakcie trwającej dwa tygodnie eksploracji, oprócz wspomnianego sera, udało się odnaleźć 14 złotych monet, diamentowy pierścień oraz sporą liczbę XVII-wiecznych medykamentów. Podczas wcześniejszych eksploracji z wraku podjęto ok. 30 tys. artefaktów. Wśród nich działa z brązu, monety, instrumenty medyczne i medykamenty, butelki oraz ok 400 kg szczątków ludzkich.
Badania prowadzone na wraku XVII-wiecznego okrętu Kronan zakończone są w 90%. Archeolodzy planują kontynuować eksplorację jednostki przez kolejne 2-3 sezony. Po zamknięciu projektu bardzo możliwe, że powstanie dedykowane muzeum. Miałyby trafić do niego wszystkie przedmioty, jakie udało się wydobyć w trakcie prowadzonych prac. Nie wiadomo jednak, czy będzie wśród nich ser…
Więcej o eksploracji ciekawych wraków Morza Bałtyckiego oraz udostępnianiu kolejnych jednostek, przeczytacie w 10 numerze kwartalnika DIVERS24! Magazyn w wersji cyfrowej dostępny jest nieodpłatnie, natomiast wersję drukowaną możesz nabyć w naszym sklepie internetowym.
