Zespół archeologów morskich z Hiszpanii planuje wydobycie wraku fenickiej lichtugi Mazarron II sprzed 2700 lat.
Mazarron II
O wraku starożytnej jednostki Mazarron II pisaliśmy już kilkukrotnie na naszych łamach. Liczący sobie ok. 2700 lat wrak jest szczególnym obiektem zainteresowania archeologów podwodnych. Z jednej strony chodzi o badanie jednostki, a z drugiej o jej skuteczną ochronę. Wszystko dlatego, że lokalne sztormy w każdej chwili mogą zniszczyć bezcenny wrak.
Próba ochrony
Dlatego badacze podjęli decyzję, że jedynym wyjściem w tej sytuacji, jest podniesienie go z dna i wydobycie na powierzchnię. Następnie całość zostanie zabezpieczona i poddana długofalowym procesom konserwatorskim. Dzięki temu pozostałości drewnianej łodzi nie ulegną zniszczeniu i będą mogły być eksponowane w muzeum.
Obecnie archeolodzy z Uniwersytetu w Walencji kładą podwaliny pod podniesienie wraku starożytnej fenickiej lichtugi.
Mierzący 8 metrów długości wrak nazwany Mazarron II badacze odkryli w 1995 r. Było to niezwykle ważne znalezisko, które zmieniło współczesne rozumienie starożytnych śródziemnomorskich technik budowy statków. Co ważne, wrak pomimo tylu lat spędzonych pod wodą zachował się w fantastycznym stanie.
Jednak odkrycie musiało poczekać, ponieważ archeolodzy byli już zajęci wrakiem innej jednostki, którą odnaleźli w pobliżu nieco wcześniej. Na stanowisko, gdzie odkryto Mazarron II, powrócili w latach 1999-2001, aby w pełni odsłonić wrak i zabezpieczyć ładunek. Wśród wydobytych artefaktów znalazły się m.in. amfora, drewniano-ołowiana kotwica, liny oraz wlewki ołowiu. Przedmioty okazały się bezcenne z naukowego punktu widzenia. Dostarczyły bowiem badaczom dowodów na obecność fenickich praktyk żeglugowych w Hiszpanii.
Następnie archeolodzy podwodni pozostawili wrak lichtugi na dnie, a jego wierna replika trafiła na ekspozycję w muzeum archeologii podwodnej. Aby bezcenna jednostka nie została zniszczona przez sztormy, stworzono specjalną konstrukcję zabezpieczającą wrak. Niestety okazuje się, że konieczne są kolejne działania, a wrak nie może być już chroniony przez stworzoną klatkę. Co więcej, kiedy z czasem metalowa konstrukcja nieco się osunęła, prawie uszkodziła wrak, który miała chronić. Dlatego częściowo badacze musieli ją zdemontować.
Dalsze działania
Niestety wrak lichtugi Mazarron II znajduje się na płytkiej wodzie i możliwość uszkodzenia w wyniku sztormu jest wielce prawdopodobna. Stąd też władze Hiszpanii, samorząd prowincji Murcja oraz uniwersytet w Walencji wspólnymi siłami próbują uratować wrak.
W efekcie tych działań przeprowadzono szczegółowe badania stanowiska. Archeolodzy spędzili w czerwcu na stanowisku 560 h i zbadali dokładnie stan wraku. Wszystko po to, aby móc określić sposób, w jaki będzie można go bezpiecznie podnieść. Teraz pora na opracowanie dokładnego planu działania i wydobycie jednostki. Jeżeli wszystko pójdzie dobrze, to wrak zostanie podniesiony latem 2024 r.
Rozsądniej jest uratować ten wrak, zabezpieczyć go i wystawić w muzeum, aby ludzie mogli się nim cieszyć, zamiast martwić się za każdym razem, gdy nadchodzi sztorm – powiedział Carlos de Juan, archeolog z Instytutu Archeologii Morskiej Uniwersytetu w Walencji.
Archeolodzy podwodni z Uniwersytetu Warszawskiego zawsze mają pełne ręce roboty. O ich kolejnych odkryciach przeczytacie w 20 numerze kwartalnika DIVERS24! Magazyn w wersji cyfrowej dostępny jest nieodpłatnie, natomiast wersję drukowaną możesz nabyć w naszym sklepie internetowym.
