W trakcie poszukiwań wraku sowieckiego okrętu podwodnego M-96 w wodach Zatoki Fińskiej, zaginionego podczas II wojny światowej, uczestnicy wyprawy prowadzonej w ramach projektu „Поклон кораблям Великой Победы”, odkryli wraki czterech niemieckich jednostek wchodzących w skład 12. Flotylli Ścigaczy Okrętów Podwodnych.
W latach 1941–1944 jednostki te zapewniły między innymi ochronę terytorium w rejonie wyspy Gogland, największej znajdującej się na terenie Zatoki Fińskiej. Niemcy trzymali tutaj w szachu Flotę Bałtycką ZSRR, rozmieszczając na terenie zatoki 21 tys. min i posyłając do walki i patrolowania na terenie akwenu blisko 100 jednostek pływających oraz samoloty. Tak potężne środki stanowiły niezwykle skuteczny element blokady Leningradu.
Wyniki badań wraków odkrytych w pobliżu wyspy Maly Tyuters, a także analiza posiadanych materiałów i dokumentów archiwalnych, przeprowadzona przez doradcę naukowego wyprawy, historyka Mirosława Morozowa, pozwoliły ustalić nie tylko miejsca zalegania wraków, ale także przyczyny zatonięcia niemieckich jednostek.
W przypadku ścigaczy Uj-1211 utraconego 7 sierpnia 1941 r. i UJ-1204, utraconego 26 października 1941 r., panowało powszechne przeświadczenie, że zatonęły one po wpłynięciu na niemieckie miny dryfujące.
Wraki zostały zlokalizowane i zidentyfikowane na głębokości około 70 metrów, w bardzo niewielkiej odległości od siebie. Okazało się również, że znajdują się ewidentnie na terenie, gdzie rozstawione było sowieckie pole minowe 19-A, które utworzono w lipcu 1941 r. Kluczowym detalem pozwalającym określić jako przyczynę zatonięcia wpłynięcie na minę, są charakterystyczne i w obu przypadkach niemal identyczne uszkodzenia dziobów obu jednostek.
Również ścigacz Uj-1205 podzielił podobny los, choć z nieco innych przyczyn. Powodem jego zatonięcia była podstępna bałtycka pogoda oraz… inna niemiecka jednostka. W niezwykle mglisty wieczór 1 grudnia 1942 r. Uj-1205 został staranowany przez trałowiec M-29 (Minensuchboot M-29). Ścigacz po trafieniu w przedział maszynowy poszedł na dno w ciągu kolejnych 30-45 minut i dziś spoczywa na głębokości około 60 metrów.
Z kolei Uj-1216 został zatopiony 26 sierpnia 1942 r. koło wyspy Suur – Tyttarsaari (Bolszoj Tjutiers), przez sowiecką łódź torpedową №152 (D3), pod dowództwem starszego porucznika Maxima Mironowicza Pianowa. Wrak ścigacza przełamał się na dwie części i zaległ na głębokości 55 metrów. Zachowały się jednak zarówno mostek, jak i uzbrojenie na dziobie w postaci dział 88 mm i 20 mm, a nawet dzwon okrętowy.
Uczestnicy wyprawy zapowiedzieli również, że po zakończeniu planowanych prac i opracowaniu pełnej dokumentacji, wszystkie informacje dotyczące odnalezionych jednostek, zostaną przekazane stronie niemieckiej.
Źródło: uwex.org
Foto: Innokientij Olchowoj
Więcej o poszukiwaniu wraków w rejonie Zatoki Fińskiej, znajdziecie w 3 numerze kwartalnika DIVERS24! Magazyn w wersji cyfrowej dostępny jest nieodpłatnie, natomiast wersję drukowaną możesz nabyć w naszym sklepie internetowym.