W trakcie badań archeologicznych prowadzonych na szkockim wybrzeżu podczas minionych trzech lat, badaczom udało się odnaleźć ponad sto wraków jednostek pływających i latających. Projekt był zakrojony na bardzo szeroką skalę i jak podkreślają archeolodzy, jego sprawne przeprowadzenie było możliwe dzięki pomocy, informacjom i wsparciu uzyskanemu od lokalnych społeczności.
Wśród odnalezionych wraków są m.in. metalowe i drewniane wraki jednostek pływających, latających łodzi oraz innych samolotów, ale natrafiono też na mniejsze choć równie interesujące i cenne znaleziska jak np. działa, kule armatnie czy starożytne kotwice. Jednym z ciekawszych odkryć było odnalezienie w okolicy Argyll wraków należących do grupy łodzi latających z czasów II Wojny Światowej. Jak się okazało to wrakowisko nie było nikomu znane i nikt nigdy nie badał tego miejsca ani nie przeprowadził jego dokumentacji.
Wszystkie odkrycia zostały przeprowadzone w ramach realizacji projektu Samphire. Całość była realizowana przez archeologów ze Szkocji i Australii przy wydatnym wsparciu lokalnych społeczności i obejmowało głównie teren pomiędzy Cape Wrath na północy i Solway Firth na południu Szkocji.
Całość działań była finansowana przez Crown Estate – czyli de facto przez brytyjską monarchię. W trakcie poszukiwań w dużej mierze opierano się na informacjach od lokalnej ludności i sprawdzano miejsca wskazane m.in. przez rybaków, pracowników portów, nurków i inne osoby związane w jakiś sposób z wodą.
Wskazane miejsca były sprawdzane przy pomocy sonarów i zdalnie sterowanych robotów bezzałogowych, a najciekawsze i najbardziej obiecujące z nich były poddawane inspekcji przez zespoły ochotników i zawodowych archeologów podwodnych.
Wśród zbadanych i udokumentowanych jednostek znalazły się m.in. wraki „Yemassee” – amerykański statek towarowy, który zatonął w 1859 roku, „Hersilla” – uzbrojony żelazny jacht morski utracony w 1916 roku i „Sheila” – prom zatopiony w 1927 roku.
Cały projekt poszukiwań rozpoczął się WA Coastal & Marine – Historic Scotland w Edynburgu i ich koledzy z Flinders University of South Australia.
„Ustalenia poczynione w trakcie trwania projektu pozwolą nam nam poszerzenie naszej wiedzy i dorobku na temat morskiej historii i narodowego dziedzictwa Szkocji. Pozwoli nam to na odpowiednie zarządzanie i ochronę tych dóbr dla przyszłych pokoleń. Całość nie mogłaby być jednak przeprowadzona, gdyby nie entuzjazm i wydatna pomoc lokalnych społeczności. I mam tu na myśli wszystkich, od nurków po ludzi zajmujących się przeczesywaniem plaż z wykrywaczami metalu. Oprócz zgromadzonej wiedzy i dokumentacji, udało nam się nawiązać sieć wspaniałych kontaktów na całym wybrzeżu, co na pewno zaprocentuje w przszyszłości.” – powiedział John McCarthy z WA Coastal & Marine.
„Pomimo, iż ten projekt dobiegł już końca, zamierzamy go potraktować jako wstęp do czegoś znacznie większego i obejmującego swoim zasięgiem cały kraj.” – dodał na koniec McCarthy.
Źródło: bbc.co.uk
