Fort z okresu napoleońskiego, kilkadziesiąt kurhanów i wrak XIX–wiecznego parowca odkryli lub zadokumentowali naukowcy ze Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich (SNAP) w Warszawie w rejonie miejscowości Brok (woj. mazowieckie).
„Udało się nam odkryć, zweryfikować w terenie i zadokumentować szereg stanowisk archeologicznych, zarówno pradziejowych, średniowiecznych, jak i nowożytnych” – wyjaśnia PAP dr Łukasz Miechowicz, koordynator projektu.
Wśród najważniejszych sukcesów archeolodzy wyliczają odkrycie pozostałości reduty z okresu napoleońskiego oraz przyczółków prowadzącego doń mostu pontonowego. Konstrukcje te pojawiły się na francuskim planie miasta Brok w 1809 r., lecz dotąd nie odnaleziono ich w terenie.
„Wielu historyków zakładało, iż fort ten nigdy nie powstał, a jedynie figurował na planie” – dodaje dr Miechowicz.
W rejonie umocnień archeolodzy przeprowadzili wspólnie z członkami Mazowieckiego Stowarzyszenia Historycznego „Exploratorzy.pl” badania powierzchniowe, w czasie których poszukuje się zalegających na powierzchni fragmentów naczyń ceramicznych czy dawnych narzędzi. W ten sposób odkryto szereg zabytków z epoki, w tym guziki, kulki ołowiane i monety.
Ponadto archeolodzy znaleźli kilkadziesiąt kopców na obszarze Puszczy Białej. Prawdopodobnie są to kurhany, czyli dawne monumentalne, ziemne grobowce. Jednak w ustaleniu ich funkcji, zdaniem naukowców, pomocne będą badania wykopaliskowe.
Archeolodzy szczegółowo zadokumentowali również – wykonali zdjęcia i rysunki – odkryty w 2006 roku wrak XIX-wiecznego parowca bocznokołowca, zatopiony w Bugu nieopodal Broku zapewne w I połowie XX w.
„Wiemy, że była to jednostka polska przejęta przez Rosjan. Obecnie ustalamy szczegółowe pochodzenie i losy statku” – tłumaczy dr Miechowicz.
Tegoroczne badania kładą podwaliny do wpisania tego zabytku do rejestru i objęcia go ochroną konserwatorską.
„Nasze działania mają charakter interdyscyplinarny. Ich znaczącą częścią są analizy geomorfologiczne oraz próba rekonstrukcji biegu Bugu na wysokości Broku zwłaszcza w okresie wczesnego średniowiecza. W tym zakresie współpracujemy ze specjalistami z Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego” – podsumowuje dr Miechowicz.
Badania prowadzone były we wrześniu i październiku w ramach projektu „Nieinwazyjne badania archeologiczne Doliny Dolnego Bugu przy zastosowaniu technologii skaningu laserowego LiDAR”. Przedsięwzięcie sfinansowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, SNAP oraz ostrołęcka delegatura Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Źródło: Nauka w Polsce
