Susza, która dotknęła Irak, odsłoniła ruiny miasta sprzed 3400 lat i umożliwiła archeologom przeprowadzenie wykopalisk.
Odkryte ruiny miasta sprzed 3400 lat, to prawdopodobnie pozostałości po starożytnym ośrodku Zakhiku. Miasto odkryte w pobliżu tamy w Mosulu, w gubernatorstwie Niniwy, stanowiło część imperium Mitanni. Było to starożytne państwo założone przez Hurytów w północnych częściach Mezopotamii i Syrii w II tysiącleciu p.n.e.
Kemune – starożytne ruiny miasta sprzed 3400 lat
Dzięki potężnej suszy zespół niemieckich i kurdyjskich archeologów odkrył ruiny starożytnego miasta, które wynurzyło się spod wody. Poziom wody, który gwałtownie się obniżył, ukazał rozległy kompleks miejski. Na stanowisku o nazwie Kemune badacze zidentyfikowali pałac i kilka dużych budynków.
Zmiany klimatyczne są odczuwalne w Iraku bardzo mocno. Szczególnie południowa część kraju cierpi od wielu dni z powodów ekstremalnej suszy. Dlatego, aby ratować uprawy rolnicze, od pół roku systematycznie spuszczana jest woda ze zbiornika w Mosulu. Ponieważ z akwenu ubyły olbrzymie ilości wody, po raz pierwszy od kilku dekad można było zobaczyć, co znajduje się na jego dnie.
Na jednym z brzegów zbiornika, w Kemune w Regionie Kurdystanu w Iraku, wyłoniło się miasto, które archeolodzy datują na epokę brązu. Ruiny znalazły się pod wodą kilkadziesiąt lat temu, zanim naukowcy mogli je zbadać i wykonać prace archeologiczne na stanowisku.
Niepowtarzalna szansa
Taki obrót spraw spowodował, że archeolodzy mieli unikalną okazję, aby spróbować odsłonić część tajemnic starożytnych ruin. Zbadanie i stworzenie dokumentacji tego niezwykłego miejsca może się okazać kluczowe do lepszego poznania historii regionu. Dlatego zespół niemieckich i kurdyjskich archeologów postanowił działań błyskawicznie, aby jak najlepiej wykorzystać pozostały czas, zanim woda ponownie zakryje ruiny.
W efekcie naukowcy z Organizacji Archeologicznej Kurdystanu (KAO) oraz Uniwersytetu we Fryburgu i Uniwersytetu w Tybindze rozpoczęli wspólnie wykopaliska. Swoje prace przeprowadzili w styczniu i lutym 2022 r. we współpracy z Dyrekcją Zabytków w Dohuk, Region Kurdystanu-Irak. Pracom przewodzili kurdyjski archeolog dr Hasan A. Qasim, dyrektor KAO oraz niemieccy archeolodzy dr. Ivana Puljiz i profesor Peter Pfälzner.
Wykopaliska pod presją czasu
W błyskawicznym tempie badacze sformowali zespół archeologiczny i pozyskali środki finansowe. Działając pod ogromną presją czasu, naukowcy przeprowadzili wykopaliska, starając się uratować i udokumentować jak najwięcej. Prace obywały się w nietypowych warunkach, ponieważ nie było wiadomo, kiedy woda ponownie się podniesie i przykryje ruiny starożytnego miasta.
Archeologom udało się w znacznym stopniu zrekonstruować plan miasta. Oprócz pałacu odkryto kilka dużych obiektów, w tym potężne fortyfikacje z murem i basztami, monumentalny, wielokondygnacyjny budynek magazynu oraz kompleks przemysłowy. Badacze ustalili również, że ten potężny kompleks miejski pochodzi z czasów imperium Mitanni (ok. 1550-1350 p.n.e.). To, co szczególnie zaskoczyło archeologów, to świetnie zachowane ściany budynków, które niekiedy mają kilka metrów wysokości.
Archeolodzy szczególnie ważnym odkryciem nazwali odnalezienie pięciu naczyń ceramicznych, w których znajdowało się ponad 100 tabliczek z pismem klinowym. Pochodzą one z okresu tuż po trzęsieniu ziemi, które zniszczyło miasto. Co ciekawe, niektóre tabliczki, które mogą być listami, zachowały się wraz z glinianymi kopertami.
Bez wątpienia to, że tabliczki z pismem klinowym, wykonane z niewypalonej gliny, przetrwały tyle dziesięcioleci pod wodą, graniczy z cudem – powiedział dr. Peter Pfälzner.
Z dostępnych informacji wynika, że miasto zniszczyło potężne trzęsienie ziemi około 1350 r. p.n.e.
Jeżeli pasjonują Was podwodne odkrycia, to bez wątpienia warto pomyśleć o zostaniu podwodnym archeologiem! Więcej o tym, jak tego dokonać, dowiecie sie w 13 numerze naszego kwartalnika DIVERS24! Magazyn w wersji cyfrowej dostępny jest nieodpłatnie, natomiast wersję drukowaną możesz nabyć w naszym sklepie internetowym.