W dniach od 8 do 16 czerwca 2021 r. nurkowie z Healthy Seas i Ghost Diving przeprowadzili zakrojoną na szeroką skalę akcję usuwania sieci widm z wód wokół greckiej wyspy Itaka.
Uważa się, że ośmiodniowa akcja oczyszczania wód wokół greckiej wyspy Itaka, była największą w historii zorganizowaną przez Healthy Seas i Ghost Diving. Zdaniem obu organizacji zajmujących się ochroną mórz, operacja Journey to Ithaca była również jednym z najbardziej ambitnych przedsięwzięć tego typu na całym świecie.
Projekt Journey to Ithaca zakładał usunięcie łącznie sześćdziesięciu dziewięciu ton zanieczyszczeń przez czterdziestopięcioosobowy zespół. Większość ze wspomnianych osób pracowała na zasadzie wolontariatu, a wśród nich było aż dwudziestu płetwonurków.
Itaka
Wyspa Itaka zasłynęła przede wszystkim dzięki popularyzacji mitologii greckiej. Była ona domem króla Odyseusza, najprzebieglejszego z władców biorących udział w wojnie trojańskiej. Współcześnie Itaka została dotknięta olbrzymim zanieczyszczeniem z farmy rybnej, którą zamknięto i opuszczono dziewięć lat temu. Według Healthy Seas, to lokalny nurek i ekolog George Lilas zainicjował cały projekt. Wszystko zaczęło się od tego, że udostępnił zdjęcia miejsca, które siało spustoszenie w lokalnym środowisku.
Problem
Operator, który zarządzał hodowlą ryb, zbankrutował w 2012 r. i po prostu porzucił klatki oraz inny sprzęt. We wrześniu 2020 r. potężna burza rozrzuciła tony najrozmaitszych śmieci. W tym plastikowe rur, sieci rybackie, nylonowe liny, betonowe bloki, plastikowe boje i zardzewiałe metalowe elementy. Od tej pory wszystko to dryfowało w przybrzeżnych wodach lub zalegało na dnie i na plażach.
#journeytoithaca
Zaplanowanie akcji oczyszczania linii brzegowej Journey to Ithaca zajęło sześć miesięcy. Healthy Seas i Ghost Diving koordynowało wszystkie działania w tym zakresie. Organizacje na co dzień zajmują się m.in. usuwaniem sieci widm oraz start-upem Enaleia zajmującym się zrównoważonym rybołówstwem. Operacja wystartowała 8 czerwca, w Światowy Dzień Oceanów i trwało do aż 16 czerwca.
Podczas Journey to Ithaca czternastu nurków technicznych z całego świata pracowało nad usunięciem zatopionych szczątków sieci widm. Z kolei lokalni nurkowie zapewniali wsparcie i wydobywali mniejsze przedmioty. Najcięższe konstrukcje metalowe usunęli nurkowie komercyjni i wynajętą barka.
Natomiast nurkowie i osoby, które sprzątały plaże, czasami brodząc po kolana w kulkach styropianu z pływaków farmy, wspólnie odzyskali prawie pięć ton sieci widm. Do tego dwadzieścia dziewięć ton metalu i trzydzieści pięć ton plastiku, w tym sto pięćdziesiąt worków granulatu z tworzyw sztucznych.
Po przerzucaniu styropianu do plastikowych worków przez pięć dni zdaliśmy sobie sprawę, że potrzebujemy innego rozwiązania. Chcieliśmy pozostawić plażę tak czystą, jak to tylko możliwe. Dlatego wykorzystaliśmy odkurzacz przemysłowy, który zmodernizowaliśmy, wykorzystując jako filtr worek z siatki – powiedziała Veronika Mikos, dyrektor Healthy Seas
Lokalna społeczność
Ważnym aspektem jest, że całą akcję Journey to Ithaca, Healthy Seas zorganizowało jako wydarzenie publiczne. Chcieli w ten sposób poinformować lokalną społeczność o projekcie. Z kolei 75 dzieci wzięło udział w działaniach edukacyjnych, które miały na celu podniesienie świadomości na temat sieci widm. Specjaliści przeprowadzili również badania dna morskiego, w celu zarejestrowania i oceny interakcji szczątków ze środowiskiem morskim.
Bez wątpienia mieszkańcy czekali przez wiele lat, aż ktoś zrobi coś z tą katastrofą ekologiczną. Teraz kiedy patrzysz na zatokę, różnica jest kolosalna. Podsumowując, ten widok oraz odbiór całej akcji i słowa wdzięczności, które usłyszeliśmy od miejscowych, są naszą wielką nagrodą – skomentowała wzruszona Mikos
Materiały, które podczas Journey to Ithaca wolontariusze odzyskali z morza, wybrzeża i czterech plaż na południowo-zachodniej części wyspy, zostaną przetworzone na nowe produkty. Zgromadzone sieci widma będą zregenerowane na przędzę Econyl używaną do produkcji odzieży i dywanów lub poddane recyklingowi.
Zastanawialiście się kiedyś nad fenomenalną synchronizacją i funkcjonowaniem ryb w olbrzymich ławicach? Właśnie o tym pisaliśmy w 13 numerze kwartalnika DIVERS24! Magazyn w wersji cyfrowej dostępny jest nieodpłatnie, natomiast wersję drukowaną możesz nabyć w naszym sklepie internetowym.