W mroźnych wodach Morza Bałtyckiego odnaleziono wraki dwóch sowieckich okrętów podwodnych! Na dnie Zatoki Fińskiej zlokalizowano miejsce ostatniego spoczynku jednostek Sch-320 i Sch-406. Jest to kolejny znaczący sukces grupy eksplorującej ten region w ramach poszukiwania wraków zaginionych sowieckich okrętów z czasów II Wojny Światowej.
[blockquote style=”2″]„Zlokalizowaliśmy, zidentyfikowaliśmy i zbadaliśmy dwa sowieckie okręty podwodne klasy Szczuka z czasów II Wojny Światowej, utracone w rejonie Zatoki Fińskiej w 27 października 1942 i 26 maja 1943 roku. Dowódcą Shch-320 był kapitan Vishnevsky Ivan Makarovich, jednostka znajduje się na głębokości 49 metrów. Z kolei pływający pod komendą kapitana Osipova Eugenya Yakovlevicha Shch-406 spoczywa na głębokości 60 metrów.”[/blockquote]
Oba okręty zatonęły w trakcie forsowania niemieckiej zapory minowej „Zeeigel” i dziś ich wraki dzieli od siebie odległość zaledwie 500 metrów.
W trakcie ekspedycji zorganizowanej w maju 2017 roku, najpierw udało się odnaleźć wrak Shch-406, okrętu klasy Szczuka serii X-bis. Podczas przeprowadzonych oględzin udało się ustalić, że okręt doznał uszkodzeń po prawej części z przodu kadłuba. Większa część powstałej dziury znajduje się zagrzebana w dnie i nie jest widoczna.
Zebrana podczas eksploracji dokumentacja pozwoliła stwierdzić, że załoga przetrwała wybuch miny i próbowała się ratować. Główny właz jest w pełni otwarty, natomiast właz awaryjny otwarty jest w połowie. Z fińskich archiwów wiadomo, że kilka dni po utracie Shch-406 Finowie odkryli w okolicach Ristisaari, zwłoki sowieckiego marynarza z okrętu podwodnego, ubranego w sprzęt ratunkowy. Analizując wiatry i prądy z tamtego okresu w tym regionie ekipa badająca okręty doszła do przekonania, że musiał to być jeden z marynarzy okrętu Shch-406.
Drugi odnaleziony podczas majowej ekspedycji okręt, to Shch-320, który na celowniku poszukiwaczy znajdował się od 2013 roku. Z uwagi na długi okres poświęcony na jego poszukiwania, zespół niemal stracił nadzieję, że uda się go odnaleźć.
W ciągu tych czterech lat poszukiwań, badając wody Zatoki Fińskiej udało się odnaleźć wiele innych ciekawych wraków np. okręt floty imperialnej Cesarstwa Rosyjskiego „Lefort” z 1857 roku. Shch-320 wciąż jednak pozostawał w ukryciu, gdzieś na dnie Bałtyku.
Wpływając na minę Shch-320 doznał uszkodzeń w przedniej części, w okolicach przedział 1 oraz 2. W jego pobliżu znajdują się kotwy niemieckich min, oraz jedna nienaruszona mina. Oględziny wraku pozwalają stwierdzić, że kapitan do końca próbował manewrować jednostką tak, by uniknąć wpłynięcia na minę (ster zwrócony maksymalnie w lewo).
Widać również, że część załogi przetrwała eksplozję. Wskazują na to ślady w części rufowej, gdzie marynarze próbowali wypchnąć torpedę z wyrzutni i wydostać się na zewnątrz. Niestety torpeda utknęła i uwięziła ocalałych członków załogi w śmiertelnej pułapce.
Od kilku lat śledzę bacznie poczynania tej grupy płetwonurków, działających w rejonie Zatoki Fińskiej. W tym czasie ich poszukiwania zaowocowały odnalezieniem kilku bardzo ciekawych jednostek. Pozwoliły tym samym napisać ostatni rozdział z życia wielu marynarzy, a także zanieść ich rodzinom spóźnioną wiadomość, o losie najbliższych. Niezwykle cenną, pozwalającą z całą pewnością stwierdzić – to tutaj. Dla tych, którzy kogoś stracili, nawet mimo upływu siedemdziesięciu lat, na pewno wciąż wyczekiwaną.
Starając się przybliżyć ich poczynania, nawiązałem kontakt z jednym z nurków-fotografów należących do ekipy – Ivanem Borovikovem. Bardzo spodobał mu się pomysł przybliżenia polskim nurkom ich działań, a także historii odkrywanych przez nich wraków. Ivan za każdym razem chętnie udostępnia dla nas wszystkie informacje (przynajmniej te, które może) oraz pełen zestaw pięknych zdjęć swojego autorstwa.
Biorąc pod uwagę zainteresowanie ze strony naszych czytelników kolejnymi tekstami postanowiliśmy, że zaczynając od numeru #2 papierowej wersji DIVERS24, w każdym kolejnym numerze będziemy zamieszczać artykuł poświęcony wrakom odkrytym w Zatoce Fińskiej. Najbliższy tekst wraz z fotografiami Ivana Borovikova już 1 czerwca 2017r.
Foto: Ivan Borovikov
Temat odnalezienia okrętów podwodnych Szcz-320 i Szcz-406 szerzej opisaliśmy w 3 numeru naszego kwartalnika DIVERS24! Magazyn w wersji cyfrowej dostępny jest nieodpłatnie, natomiast wersję drukowaną możesz nabyć w naszym sklepie internetowym.