Greckiej Marynarce Wojennej udało się odnaleźć wrak okrętu podwodnego Y-1 „Katsonis”, pochodzący z czasów II Wojny Światowej. Okręt został zatopiony 73 lata temu we wrześniu 1943 roku podczas starcia z niemieckim ścigaczem okrętów podwodnych UJ-2101. Zanim wypełniło się przeznaczenie, załoga Y-1 wsławiła się kilkoma udanymi misjami bojowymi.
Wrak okrętu podwodnego „Katsonis” zlokalizował w wodach w pobliżu wyspy Skiatos na głębokości 170 metrów, statek oceanograf należący do greckiej marynarki HS „Naftilos A-478” (Υ/Γ-Ω/Κ Ναυτίλος), który 4 lipca pełnił służbę w tym rejonie. Okręt Y-1 „Katsonis” był jednym z sześciu okrętów podwodnych należących w czasie II Wojny Światowej do greckiej Royal Navy.
Y-1 i jego załoga brała udział w wojnie grecko-włoskiej (1940-41). W tym czasie zatopił jedną włoska jednostkę i przeprowadził cztery patrole. Po niemieckiej inwazji i zajęciu Grecji w kwietniu 1941 roku „Katsonis” zbiegł wraz zresztą greckiej floty na Bliski Wschód.
2 lipca 1942 roku opuszczając suchy dok w Port Said okręt został uszkodzony. Po remoncie kadłuba „Katsonis” przeprowadził kolejne trzy patrole w rejonie Morza Egejskiego. 2 kwietnia 1943 roku ofiarą greckich podwodniaków padł włoski stawiacz min w okolicy Gythio, a trzy dni później hiszpański statek handlowy „San Isodorio” płynący z Kythnos. Kolejny cios „Katsonis” zadał 29 maja zatapiając niemiecki statek Rigel w pobliżu wyspy Skiatos.
Dobra passa Greków skończyła się 14 września 1943 roku, kiedy próbując przechwycić statek z transportem niemieckich żołnierzy Y-1 został zaatakowany przez niemiecki ścigacz okrętów podwodnych UJ-2101 (były grecki trałowiec „Strymon”).
„Katsonis” został zauważony na powierzchni, po czym natychmiast się zanurzył. Niestety grecki okręt nie uniknął trafienia ładunkami głębinowymi, co zmusiło załogę do wynurzenia i prowadzenia walki na powierzchni, gdzie w kulminacyjnym momencie został staranowany przez swojego przeciwnika.
Na dno wraz z jednostką poszło 31 członków załogi – w tym dowódca okrętu Vasileios Laskos, a 15 wzięto do niewoli. Jednakże 3 członkom załogi Y-1 udało się uciec i po 9 godzinach dopłynęli wpław do wyspy Skiatos. Następnie przedostali się do Egiptu i kontynuowali walkę w szeregach greckiej marynarki.
Okręt Y-1 „Katsonis” został zbudowany pomiędzy 1925-27 w francuskiej stoczni w Bordeaux. Do służby wszedł 8 czerwca 1928 roku, a pierwszym dowódcą został Κ. Arvanitis. Y-1 mierzył 62.4 metra długości i 5.3 metra szerokości. Maksymalne osiągalne zanurzenie wynosiło 73 metry. Napęd stanowiły silniki 2×2-cycle Schneider-Carels diesel 1,300hp, 2 × electric 1,000hp, które zapewniały prędkość 14 węzłów na powierzchni i 9.5 w zanurzeniu. Swoją nazwę jednostka wzięła od imienia XVIII-wiecznego bohatera greckiej marynarki – admirała Lambrosa Katsonisa.
Źródło: economywatch.gr, wikipedia.org, pierrekosmidis.blogspot.gr