To był niezwykle intensywny rok, pełen wytężonej pracy, ale i sukcesów. Budowaliśmy nowy oddział i remontowaliśmy budynki, które potrzebowały renowacji. Zyskaliśmy wiele cennych eksponatów, świętowaliśmy 55 urodziny instytucji i zwycięstwo w zawodach Smoczych Łodzi. Oddaliśmy Statek-Muzeum „Sołdek” we władanie szturmowcom i rebeliantom, a następnie matkom chrzestnym polskich statków. Co jeszcze wydarzyło się w Muzeum w 2015 roku?
Pokonujemy bariery
Styczeń rozpoczęliśmy wystawą prac plastycznych podopiecznych Fundacji „Sprawni Inaczej”. Współpraca Muzeum z Fundacją rozpoczęła się w 2002 r. i był to początek wspólnej drogi w pokonywaniu barier i uprzedzeń wobec osób niepełnosprawnych. Jednym ze sposobów zmiany stereotypów jest organizacja wystaw prac, które powstają w ramach warsztatów terapii zajęciowej. „Bajki słonego wiatru” to już dziewiąta odsłona prac osób niepełnosprawnych, zorganizowana w naszym Muzeum.
Nominacja, publikacja i seminarium
W lutym trzymaliśmy kciuki za naszych archeologów i płetwonurków, którzy zostali nominowani do prestiżowej nagrody podróżniczej Travelery, przyznawanej przez magazyn „National Geographic”, za opracowanie i wdrożenie nowatorskiej metody podwodnego dokumentowania wraków w 3D. W lutym świętowaliśmy też wydanie książki „Miedziowiec i jego ładunek”. Tom ten to dwujęzyczna, obszerna publikacja, dedykowana pionierom archeologii morskiej w naszym kraju i zawiera kompendium wiedzy o jednym z największych odkryć archeologii podwodnej w Polsce.
W marcu współorganizowaliśmy polsko-flamandzkie seminarium naukowe „Ships and Cargo”, poświęcone nawiązanym już w średniowieczu kontaktom handlowym między Gdańskiem, a miastami w dzisiejszej Belgii. Spotkanie było częścią Tygodnia Flamandzkiego w Gdańsku. Wzięli w nim udział archeolodzy i historycy z Polski i Belgii.
Sybilla za Miedziowca
24 kwietnia dostaliśmy muzealnego „Oskara”, czyli „Sybillę”. Tą najważniejszą nagrodę muzealną otrzymaliśmy za projekt „Opracowanie naukowe wraku średniowiecznego statku tzw. Miedziowca i jego ładunku”, w kategorii „Projekty naukowobadawcze”. Statuetkę podczas łódzkiego Kongresu Muzealników, odebrał dyrektor NMM, dr inż. Jerzy Litwin oraz dr hab. Waldemar Ossowski. Dr Ossowski od kilku lat systematycznie zdobywał granty, pozwalające na uzupełnienie informacji o wraku i znalezionym na nim ładunku, a następnie czuwał nad ich opracowaniem jako redaktor naukowy tomu „Miedziowiec – wrak średniowiecznego statku i jego ładunek” („The Copper Ship. A Medieval Shipwreck and Its Cargo”).
Pracowity maj
Maj 2015 roku był niezwykle intensywny i pracowity. Na jedną noc oddaliśmy Muzeum we władanie bohaterom filmowej sagi „Gwiezdne Wojny” (natomiast w Żurawiu o bardziej spokojną atmosferę zadbali Śniący Rycerze). W tym samym czasie dostaliśmy ważny zabytek – zabytkowy dzwon z transatlantyku „Sobieski”, otworzyliśmy wystawę prac Henryka Baranowskiego i doskonale bawiliśmy się podczas wyścigu „Smoczych Łodzi”. W kategorii wydarzeń naukowych maj zmonopolizowała konferencja CONDITION.2015, poświęcona konserwacji i digitalizacji zabytków. Stu uczestników konferencji miało możliwość dyskusji i wymiany doświadczeń związanych z problemami konserwatorskimi dnia codziennego. Wrócił też do nas oryginalny dzwon z „Sołdka”. Około 40 lat temu kapitan jednostki ofiarował ten dzwon kierownikowi duńskiego urzędu celnego w Kopenhadze – na pamiątkę. Po śmierci Duńczyka wdowa po nim postanowiła przekazać cenny eksponat Narodowemu Muzeum Morskiemu w Gdańsku.
Czerwcowe wystawy i armaty ze „Szklanego”
W czerwcu otworzyliśmy dwie ważne wystawy: „Statki. Nasza pasja” w Ośrodku Kultury Morskiej oraz „Matki i Statki” na „Sołdku”. Pierwsza wystawa – interaktywna, nowoczesna, wykorzystująca zaawansowane techniki wizualizacji oraz symulacji komputerowej, została przygotowana przez grupę stoczniową Remontowa Holding S.A. Ekspozycja prezentuje obraz dokonań i możliwości technologicznych przedsiębiorstw należących do grupy Remontowa Holding, udowadniając, że biznes może być prowadzony z iście naukową pasją. „Matki i Statki” to wystawa sentymentalna i wzruszająca opowieść o tym, jak tytułowe matki chrzestne przez lata „ocieplały wizerunek technologii i opiekowały się twardymi facetami”. Ekspozycja przygotowana przez Klub Matek Chrzestnych Statków Armatorów Wybrzeża Gdańskiego w wielu wymiarach pokazuje jak kształtowała tradycja chrztu statku, kim były matki chrzestne i jak ważne były ich kontakty z załogami statków.
Pod koniec czerwca triumfy święcili nasi archeologowie i płetwonurkowie, którzy zakończyli badania wraku F53.30, realizowane w ramach projektu „Wirtualny Skansen Wraków Zatoki Gdańskiej”. „Szklany”, który jest prawdopodobnie pozostałością gdańskiego statku handlowego z II połowy XVII wieku, przewoził blisko dwumetrowe armaty, beczki ze sztabami żelaznym oraz szklane butelki.
Jubileusz żaglowca i nowy Fałat
Zanim jesienią odpłynie do Stoczni Nauta w Gdyni na remont masztu, 13 lipca „Dar Pomorza” obchodził ważny jubileusz: 85-lecie podniesienia polskiej bandery. Żaglowiec udostępniono do zwiedzania w 1983 roku i od tego czasu – jako oddział Muzeum – zawsze cieszył się dużą popularnością. W tym roku przez jego pokład przeszedł 4-milionowy gość. Także w lipcu kolekcja dzieł sztuki Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku wzbogaciła się o wyjątkowe dzieło – obraz pt. „Zaślubiny Polski z morzem” autorstwa Juliana Fałata. Obraz, który pozostawał w rękach prywatnych i przez wiele dziesięcioleci był nieznany szerszej publiczności, pojawił się w czerwcu tego roku w ofercie jednego ze stołecznych domów aukcyjnych. Dzięki dotacji celowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego został nabyty do zbiorów Muzeum. Obecnie trwają prace konserwatorskie nad dziełem Fałata, które niebawem zostanie zaprezentowane w muzealnej Galerii Morskiej.
Skarby z Rowów i festyn
W sierpniu podczas prac przy budowie sztucznej rafy w Rowach dokonano niezwykłego odkrycia. Płetwonurkowie z Urzędu Morskiego w Słupsku, wspierani przez naszych archeologów podwodnych i konserwatorów, wydobyli z wody zbiór pistoletów skałkowych z XVII i XVIII wieku. Arsenałem z Rowów zajmują się obecnie nasi specjaliści z Pracowni Konserwatorskiej. Również w sierpniu zorganizowaliśmy w ramach promocji budowy Centrum Konserwacji Wraków Statków, dwa festyny rodzinne dla tczewian. Dzieci brały udział w licznych grach i zabawach. Dorośli mogli spróbować swych sił w skręcaniu lin, a i własnoręcznie skręconą linę zabrać do domu.
Archeolodzy podwodni w NMM
We wrześniu oddaliśmy nasze Muzeum we władanie archeologom podwodnym z całego świata. Międzynarodowe 14 Sympozjum „Łodzie i statki w archeologii” (International Symposium on Boat and Ship Archaeology – ISBSA) jest jednym z najbardziej prestiżowych spotkań naukowych, dedykowanych środowisku archeologów morskich i podwodnych. W 2015 roku zaszczyt organizacji konferencji przypadł naszemu Muzeum. Wśród zaproszonych gości – znawców tematu i ekspertów w swoich dziedzinach, byli naukowcy z całego świata: m.in. z Wietnamu, Niemiec, Francji, Szwecji, Stanów Zjednoczonych, Norwegii i Izraela, Australii i Kanady. Sekretarzem konferencji był dr hab. Waldemar Ossowski, który miesiąc później, po wygranym konkursie, został nowym dyrektorem Muzeum Historycznego Miasta Gdańska.
Archeolodzy podwodni w NMM
W październiku „Dar Pomorza” udał się do Stoczni Nauta na remont masztu. W gdyńskiej stoczni naspawano w miejscach ubytków stalowe nakładki i po trzech tygodniach nieobecności „Dar Pomorza” powrócił na swoje stałe miejsce przy Nabrzeżu Pomorskim. Również w październiku Rada Związku Pracodawców Forum Okrętowe wręczyło prestiżowe nagrody „Innowacyjna Gospodarka Morska”. Rada postanowiła nagrodzić dyrektora NMM dr inż. Jerzego Litwina statuetką „Osobowość” „za wieloletnią działalność w aktywnym promowaniu elementów kulturowych związanych z przemysłem okrętowym oraz interaktywną wystawę Statki. Nasza pasja”.
Nasze urodziny
27 listopada świętowaliśmy 55-urodziny Muzeum i na uroczystej gali na Politechnice Gdańskiej gościliśmy naszych przyjaciół. Wieczór ten był okazją do wspomnień, podsumowania minionego czasu, osiągnięć i sukcesów. Podczas uroczystości przeczytano treść listów gratulacyjnych od nowo powołanych ministrów kultury i dziedzictwa narodowego, Jarosława Sellina oraz gospodarki morskiej i żeglugi, Marka Gróbarczyka. Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz docenił pracę wszystkich dyrektorów NMM, a Hanna Zych-Cisoń odczytała list marszałka Mieczysława Struka, który z atencją odniósł się do budowy Centrum Konserwacji Wraków Statków wraz z Magazynem Studyjnym w Tczewie. Wicemarszałek Senatu RP Bogdan Borusewicz wspomniał, że jest szczególnie związany z NMM, bo na „Sołdku” znajdował schronienie podczas strajków w roku 1980. Wiceprezydent Gdyni ds. rozwoju Marek Stępa potwierdził zainteresowania Miasta koncepcją budowy Muzeum Żeglarstwa na końcu Mola Rybackiego. Prezes Towarzystwa Przyjaciół NMM w Gdańsku, dr Fryderyk Tomala docenił zaangażowanie 230 pracowników zatrudnionych we wszystkich placówkach NMM.
Edukatorzy, canoe i jachty na Gwiazdkę
W grudniu nasi edukatorzy, wspólnie z Europejskim Centrum Solidarności, zorganizowali X Konferencję Forum Edukatorów Muzealnych. Dwudniowe sympozjum pt. „Muzeum a szkoła. Konkurencja w nauczaniu czy partnerstwo?” zgromadziło muzealników, odpowiedzialnych za tworzenie oferty edukacyjnej oraz nauczycieli, mających doświadczenie w budowaniu relacji szkoła-muzeum. Sfera edukacyjna pełni niezwykle ważną rolę w funkcjonowaniu współczesnych muzeów, współtworząc ich markę i renomę. Zajęcia dla przedszkolaków, lekcje dla starszych uczniów, specjalne programy dla zorganizowanych grup – edukatorzy muzealni dbają, aby oferta danej instytucji była konkurencyjna, ciekawa i ciągle nowa.
Również w grudniu pozyskaliśmy do naszych zbiorów niecodzienny eksponat – canoe Marcina Gienieczko, w którym podróżnik spłynął Amazonkę. Kanadyjka w przyszłości eksponowana będzie w Magazynie Studyjnym przy Centrum Konserwacji Wraków Statków, zajmując chlubne miejsce obok „Opty”, „Dali” i „Kumki IV”. Tuż przed Bożym Narodzeniem te legendarne jachty wróciły z puckiego warsztatu szkutniczego – Complex Jacht, gdzie przez półtora roku były remontowane i poddawane zabiegom konserwatorskim. Tczewskie Centrum przyjęło pierwsze eksponaty, które jednocześnie będą jednymi z ważniejszych zabytków w obiekcie. Nasz nowy oddział otwieramy już wiosną!
Źródło: nmm.pl