Macedonia latami przechodziła z rąk do rąk. W 148 r. p.n.e. została prowincją rzymską. Właśnie tędy przebiegał szlak handlowy via Egnatia. W VI-VII wieku przybyli tu Słowianie, a w IX wieku teren wszedł w skład państwa bułgarskiego. Dziś jest to biedny, mały kraj, rozrywany rozlicznymi wojnami, który odzyskał niepodległość dopiero w 1991r., ale Grecja i tak ma w stosunku do niego roszczenia i od 2005r. blokuje wejście Macedonii do UE. Bogata, ale jednak słowiańska, historia kraju powoduje, że możemy tu porozumiewać się po polsku (łamanym słowacko-rosyjskim), a smaczne jedzenie jest mieszanką kuchni greckiej, turckiej i bułgarskiej.
W poszukiwaniu …
Siedzimy w knajpce z tarasem na wodzie. Tuż przy nogach pluskają łabędzie, łypiąc okiem w nadziei na turystyczne resztki, a w tle z głośników sączy się delikatny blues. Popijam żółtą rakiję, która niestety w ogóle mi nie smakuje i do tego jest dziś bardzo zimno, jednak widok wysokich gór z rozsianymi małymi miasteczkami i słońce zachodzące nad jeziorem rekompensują wszystko. No właśnie – jezioro. Jak na rasowych nurków przystało najbardziej interesujący jest taki krajobraz, którego główną składową jest woda.
Jezioro Ochrydzkie – muzeum żywych skamielin
Stacjonujemy w Ochrydzie, który podobno jest zamieszkiwany od 7 tysięcy lat. Miasto ma swój niepowtarzalny klimat, z wąskimi i krętymi uliczkami, oraz starą zabudową z wysuniętymi piętrami w stylu tureckim. Tutaj można zgubić się z przyjemnością, zwiedzając cerkwie i podziwiając z zapartym tchem widoki. Miasto to słynie jednak nie z widoków, a z wielkiego i głębokiego jeziora, dla którego tutaj się znaleźliśmy. Jego wiek szacuje się na 4 – 10 milionów lat. Żyją w nim endemiczne stwory, właściwie niezmienione od trzeciorzędu. Jezioro jest najstarszym w Europie i obok Bajkału, Titicaca, Wiktorii i Malawi jest jednym z najstarszych na świecie. Nazywane również “muzeum żywych skamielin”.
Z muszli małża sedefna szkolka oraz łusek (lub ości) najmniejszej i najstarszej endemicznej rybki plaszicy mieszkających w jeziorze, wytwarza się masę, która nałożona na paciorki imituje masę perłową. Dokładnie nie wiadomo jak produkuje się słynne ochrydzkie perły, ponieważ od pokoleń jest to utrzymywane w tajemnicy, jednak faktem jest, że każdy nienurkujący partner doceni tak oryginalny (i niedrogi) prezent.
Nurkowanie
Jezioro jest położone niewiele niżej niż Zakopane, bo 693 m n.p.m. Woda, jak to w głębokim jeziorze, do najcieplejszych nie należy, dlatego najlepiej nurkować w suchym skafandrze. Termoklina występowała od ok.24 metra głębokości.
Informacje praktyczne:
- wizurka do 20 m
- głębokość maksymalna 280 m,
- szerokość jeziora to 15 km, długość 31km, przy czym 1/3 obszaru należy do Albanii
- baza nurkowa dysponuje wygodnym ribem (zabiera jednorazowo do 12 osób ze sprzętem przy pełnym komforcie) i jest oddalona od miasta o ok.15 km – można dojechać do niej taksówką za 500 mkd (ok.40 zł)
Wspomniana baza nurkowa znajduje się w Zaliv na Koskite (Zatoka Kości), gdzie znaleziono osadę nawodną z epoki brązu datowaną na 1200-700 r. p.n.e. Osada została zrekonstruowana w ramach muzeum. Można na niej nurkować na stanowisku archeologicznym oraz między palami rekonstrukcji, podziwiając jednocześnie oryginalne, wciąż dobrze zachowane, pale. Znajdujemy tu dosłownie morze ceramiki: imadła, wylewy i denka, elementy amfor i pitosów, przęśliki, krzesiwa, czy żarna – nurkowanie w tym miejscu, mimo zaledwie 4 m głębokości, można polecić każdemu.
Kilka ciekawostek po nurkowaniu
Niewielkie miasteczko oferuje mnóstwo miejsc, które warto zwiedzić, w tym także przyjemne knajpki z przystępnymi cenami. Macedonia to kolebka słowiańskiego chrześcijaństwa ma jedynie 26.000km2 – czyli tyle, co województwo lubelskie. Liczba ludności wg spisu z 2015 to 2 mln mieszkańców, co z kolei można porównać do liczby ludności z województwa kujawsko – pomorskiego. Ochryd w 969r., za sprawą cara Samuela, stał się pierwszą stolicą państwa macedońskiego. Podobno tutaj dwaj misjonarze Kliement i Naum założyli klasztory i szkoły, by nauczać nowego alfabetu – cyrylicy, który zastąpił trudną głagolicę stworzoną przez Cyryla. Co ciekawe oficjalna forma języka macedońskiego powstała dopiero w latach 40 XX wieku, a zasady pisowni w 1945r.
Foto: Bartłomiej Kujda